Vào ngày 30 tháng 11 năm 2022, Chính Phủ đã ban hành Nghị Định 99 về đăng ký biện pháp bảo đảm (Nghị Định 99/2022) để thay thế Nghị Định 102/2017 (Nghị Định 102/2017) về cùng chủ đề. Nghị Định 99/2022 sẽ có hiệu lực kể từ ngày 15 tháng 01 năm 2023.

·           Nghị Định 99/2022 đưa ra một số biện pháp, nếu được áp dụng đúng, có thể giảm thiểu đáng kể gánh nặng đăng ký biện pháp bảo đảm theo pháp luật Việt Nam. Cụ thể, việc kê khai nội dung đăng ký không đúng theo quy định không còn là căn cứ để cơ quan đăng ký từ chối đăng ký biện pháp bảo đảm.

Câu trả lời là “có” với một số điều kiện nhất định. Việc thế chấp dự án đầu tư theo pháp luật Việt Nam có thể thực hiện được vì:

·         Luật Đầu Tư 2020 cho phép nhà đầu tư chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần của dự án đầu tư. Và Nghị Định 31/2021 thi hành Luật Đầu Tư 2020 quy định rõ về thủ tục chuyển nhượng dự án đầu tư do xử lý biện pháp bảo đảm bao gồm cả thế chấp.

·         Nghị Định 21/2021 về giao dịch bảo đảm quy định rõ ràng rằng chủ đầu tư của một dự án đầu tư có thể thế chấp dự án đầu tư trừ trường hợp dự án đầu tư đó bị cấm chuyển nhượng theo các quy định về đầu tư. Nghị Định 99/2022 về đăng ký biện pháp bảo đảm cũng quy định về các thủ tục cụ thể để đăng ký thế chấp đối với dự án đầu tư có sử dụng đất như dự án nhà ở, các công trình xây dựng khác, nông nghiệp và phát triển rừng.

Theo Nghị Định 155/2020, từ tháng 1 năm 2021, việc đăng ký biện pháp bảo đảm đối với cổ phiếu niêm yết tại Việt Nam sẽ được thực hiện tại Trung Tâm Lưu Ký Chứng Khoán Việt Nam (VSD) thay vì Cục Đăng Ký Quốc Gia Giao Dịch Bảo Đảm (NRAST). Sau khi ban hành Nghị Định 155/2022, Bộ Tài Chính (MOF) và VSD đã ban hành quy định chi tiết về việc đăng ký biện pháp bảo đảm đối với cổ phiếu niêm yết. Hướng dẫn chi tiết đã cải thiện việc đăng ký và xử lý tài sản bảo đảm đối với cổ phiếu niêm yết. Ví dụ, VSD hiện có thể chuyển nhượng cổ phiếu niêm yết mà không cần sự đồng ý của bên bảo đảm miễn là thỏa thuận bảo đảm có quy định rõ ràng rằng bên cho vay có thể nhận hoặc bán cổ phiếu được bảo đảm mà không cần sự đồng ý của bên bảo đảm. Điều này khác với thủ tục trước đây khi cần phải có sự đồng ý bằng văn bản của bên bảo đảm trong hồ sơ chuyển nhượng.