Như một cải cách mang tính bước ngoặt trong năm 2025, Chính Phủ Việt Nam đã bắt đầu việc tái cấu trúc đáng kể các bộ thuộc bộ máy chính phủ. Việc tái cấu trúc lớn này được thông qua tại Nghị Quyết số 176 của Quốc Hội ngày 18 tháng 2 năm 2025 nhằm xây dựng bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả hơn để hỗ trợ tốt hơn cho sự phát triển của đất nước.

Quá trình tái cấu trúc bao gồm một loạt các cuộc sáp nhập và chuyển giao chức năng phức tạp giữa các bộ. Dựa trên các nghị định hướng dẫn, những thay đổi chính bao gồm:

Hình thành một siêu bộ quản lý tài chính và kinh tế: Bộ Kế Hoạch Và Đầu tư sẽ được sáp nhập vào Bộ Tài Chính, củng cố các chức năng chính sách kinh tế và tài chính quan trọng (theo hướng dẫn của Nghị Định 29 của Chính Phủ ngày 24 tháng 02 năm 2025).
Hợp nhất quản lý cơ sở hạ tầng: Bộ Giao Thông Vận Tải sẽ hợp nhất với Bộ Xây Dựng. Đáng chú ý, một số chức năng của Bộ Giao Thông Vận Tải sẽ được chuyển giao cho Bộ Công An (theo hướng dẫn của Nghị Định 33 của Chính Phủ ngày 25 tháng 02 năm 2025).
Tái tổ chức các vấn đề xã hội và nội vụ: Bộ Nội Vụ sẽ tiếp nhận phần lớn chức năng của Bộ Lao Động - Thương Binh Và Xã Hội (BLĐTB&XH) (theo hướng dẫn của Nghị Định 25 của Chính Phủ ngày 21 tháng 02 năm 2025). Các chức năng còn lại của BLĐTB&XH sẽ được tích hợp vào Bộ Y Tế và Bộ Giáo Dục Và Đào Tạo (theo hướng dẫn của Nghị Định 42 của Chính Phủ ngày 27 tháng 02 năm 2025 và Nghị Định 37 của Chính Phủ ngày 26 tháng 02 năm 2025).
Thành lập bộ mới về nông nghiệp và môi trường: Bộ Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông thôn và Bộ Tài Nguyên và Môi Trường sẽ được sáp nhập để tạo thành Bộ Nông Nghiệp Và Môi Trường (theo hướng dẫn của Nghị Định 35 của Chính Phủ ngày 25 tháng 02 năm 2025).
Tái cấu trúc các ngành thông tin và công nghệ: Trách nhiệm của Bộ Thông Tin Và Truyền Thông sẽ được phân chia và chuyển từng phần vào Bộ Khoa Học Và Công nghệ và Bộ Văn Hóa, Thể Thao Và Du Lịch (theo hướng dẫn của Nghị Định 43 của Chính Phủ ngày 28 tháng 02 năm 2025 và Nghị Định 55 của Chính Phủ ngày 02 tháng 03 năm 2025).
Mở rộng quản lý an ninh công cộng: Bộ Công An sẽ mở rộng phạm vi thẩm quyền bằng cách tiếp quản một số chức năng quản lý nhà nước từ các bộ khác, bao gồm Bộ Thông Tin và Truyền Thông, Bộ Giao Thông Vận Tải, Bộ Lao Động - Thương Binh Và Xã Hội, Bộ Tư Pháp (theo hướng dẫn của Nghị Định số 2 của Chính Phủ năm 2025).

Mặc dù các mục tiêu đặt ra rất đáng khen, dường như việc tái cấu trúc đang được thực hiện trên cở sở vội vã nhanh chóng và tất yếu có thể dẫn đến những phức tạp và chậm trễ không thể tránh khỏi.

Ví dụ, quá trình chuyển đổi đòi hỏi phải có những điều chỉnh hành chính đáng kể trên nhiều lĩnh vực. Những thay đổi này chủ yếu liên quan đến việc chuyển giao thẩm quyền cấp phép và quản lý thủ tục từ bộ này sang bộ khác.

Tổng cộng, hơn 1.300 thủ tục hành chính (nộp trực tuyến và trực tiếp) bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những cải cách này. Tính đến hết tháng 05/2025, đã có hơn 670 thủ tục được cập nhật trên trang thông tin điện tử dichvucong.gov.vn hoặc tên miền phụ của trang này, trong đó khoảng 500 thủ tục có thể nộp trực tuyến và khoảng 170 thủ tục phải nộp trực tiếp. Như vậy, còn khoảng 630 thủ tục chưa được cập nhật nên chưa rõ có thể nộp trực tuyến hay phải nộp trực tiếp.

Bài viết được thực hiện bởi Hà Kiều Anh và biên tập bởi Nguyễn Quang Vũ.

Vietnam Business Law