Điều 137 của Luật Doanh Nghiệp 2020 quy định một công ty cổ phần (CTCP) có thể tự quyết định tổ chức hoạt động và quản lý theo hai mô hình dưới đây:

Mô Hình 1: Đại Hội Đồng Cổ Đông, Hội Đồng Quản Trị, Ban Kiểm Soát và tổng giám đốc; và
Mô Hình 2: Đại Hội Đồng Cổ Đông, Hội Đồng Quản Trị với ít nhất 20% số thành viên là thành viên hội đồng quản trị độc lập và tổng giám đốc.

Theo Mô Hình 1, Luật Doanh Nghiệp 2022 còn quy định thêm nếu một CTCP có dưới 11 cổ đông và các cổ đông là tổ chức cùng nhau sở hữu dưới 50% tổng số cổ phần của công ty thì không bắt buộc phải có Ban Kiểm Soát. Tuy nhiên, nếu một CTCP lựa chọn Mô Hình 1 và quyết định không thành lập Ban Kiểm Soát, thì về mặt thực tế, CTCP đó được tổ chức theo Mô Hình 2. Do đó, không rõ liệu Hội Đồng Quản Trị của CTCP đó cần phải có ít nhất 20% số thành viên là thành viên hội đồng quản trị độc lập hay không.

Ngoại lệ được quy định tại Mô Hình 1 có thể nhằm cho phép một CTCP quy mô nhỏ, nơi mà các cổ đông có mối quan hệ chặt chẽ, có cơ cấu tổ chức đơn giản hơn. Do đó, sẽ không hợp lý khi yêu cầu một CTCP quy mô nhỏ phải có ít nhất 20% thành viên hội đồng quản trị độc lập khi công ty đó quyết định không thành lập ban kiểm soát. Điều này là do việc có các thành viên hội đồng quản trị độc lập có thể phức tạp như việc có một ban kiểm soát (nếu không muốn nói là phức tạp hơn).

Bài viết này được thực hiện bởi Nguyễn Quang Vũ.

Vietnam Business Law